instagram telegram
ellipse
تقویم رویدادها

نورالدین زرین‌کلک

نورالدین زرین کلک ۲۰ فروردین ۱۳۱۶ در مشهد متولد شد. او دبیرستان را در تهران تمام کرد و در سال ۱۳۳۴ وارد دانشگاه تهران شد. در سال ۱۳۴۰ دکترای داروسازی اش را می‌گیرد و با درجه ستوانی در بهداری ارتش مشغول کار می‌شود.

او خوشنویسی و نقاشی را نزد پدر آغاز کرد و به موازات تحصیلات رسمی در کلاس های هنرستان کمال الملک شرکت کرد و از محضر استادانی چون محمود اولیاء، محمدعلی زاویه و محمد مهردان بهره مند شد.

در ۱۲ سالگی اولین کار گرافیکی اش روی کتاب قصه ای چاپ شد و در ۱۶ سالگی با کاریکاتورهای سیاسی پا به دنیای مطبوعات گذاشت.

در سال ۱۳۳۵ در کنکور دانشکده هنرهای زیبا پذیرفته شد اما مقررات نظام مانع ورود او شد.

از سال ۴۰ تا ۵۰ را به مصور کردن کتاب های درسی و کتاب های جیبی گذراند و سپس به دعوت کانون پرورش فکری به بلژیک رفت تا فیلمسازی پویانمایی را بیاموزد.

در سال ۵۳ اولین مدرسه پویانمایی را در ایران تاسیس کرد و سه سال بعد رشته پویانمایی را در دانشگاه فارابی (دانشگاه هنر امروز) دایر کرد.

این هنرمند از هم‌دوره‌ای‌ های فرشید مثقالی، علی‌اکبر صادقی، مرتضی ممیز و آراپیک باغداساریان است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سبک و سیاق ساخت فیلم‌های انیمیشن را متحول کردند.

او که قبل از فعالیت در کانون در موسسه‌ انتشاراتی فرانکلین برای کتاب‌های درسی نقاشی می‌کشید، به پیشنهاد فیروز شیروانلو از همکاران موسسه‌ فرانکلین، به کانون دعوت شد تا در واحد مصورسازی کتاب‌های کودک و نوجوان به کار بپردازد.

"کلاغ‌ها" نخستین کتابی بود که برای تصویرسازی به او سفارش داده شد.

برگزاری جشنواره کودکان و نوجوانان در اواخر دهه‌ 1340، در ساماندهی به بخش امور سینمایی موثر واقع شد و پس از برگزاری نخستین جشنواره (1348) زرین‌کلک به بلژیک اعزام شد تا در آکادمی هنرهای زیبای شهر گان در رشته‌ متحرک‌سازی آموزش ببیند.

وی در بلژیک دو فیلم وظیفه‌ اول (1971) و زمین بازی با بوش (1971) را ساخت و پس از بازگشت به ایران (1351) در مرکز سینمایی کانون به کار مشغول شد.

هر دو فیلم جوایزی در جشنواره‌های خارجی کسب کردند.

برای کانون فیلم‌های اتل متل توتوله (1353)، تداعی (1353)، دنیای دیوانه‌ دیوانه‌ دیوانه (1354)، امیرحمزه‌ دل‌دار و گور دل‌گیر (1356)، چشم تنگ دنیادار (1361) و ابرقدرت‌ها (1367) را ساخت.

بسیاری از این فیلم‌ها جوایز عمده‌ای از جشنواره‌های داخلی و خارجی گرفتند.

سندباد یکی از آخرین کارهای زرین‌کلک است که در هالیوود نیمه ‌تمام رها شد و در آن سمت کارگردان هنری داشت.

پس از آن انیمیشن 17 دقیقه ‌ای بود را ساخت و برای کتاب داستان‌های ملانصرالدین تصویرسازی کرد.

به طور کلی فعالیت های این هنرمند در زمینه تحصیلات، ساخت فیلم، تالیفات و جوایزش به این شرح هستند:

تحصیلات:

  • دکتراى داروسازى (دانشگاه تهران) 1341
  • کارگردانى انیمیشن (آکادمى سلطنتى بلژیک) 1972
  • فیلم عروسکى (استودیو یرى ترونکا) 1975

فیلم ها:

  • وظیفه اول 1349
  • زمین بازى بابوش 1350
  • فیلیپو و قطارى از هنگ کنگ 1351
  • تداعى 1352
  • اتل متل 1352
  • رااهى به همسایه 1353
  • دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1354
  • امیر حمزه دلدار و گور دلگیر 1355
  • چشم تنگ دنیادار 1361
  • ابرقدرت ها 1365
  • سندباد 1987 تا 1991 (1366 تا 1370) ناتمام
  • مسکو 1999 (1378)
  • هویت 1999 (1378)
  • پود 1378

کتاب و سایر انتشارات:

  • کاریکاتور و تصویرسازى براى روزنامه ها و مجلات دهه 1330 تا 1340
  • کتاب هاى درسى ابتدائى (اول تا چهارم) 1340 تا 1348
  • چهارراه تمدن ها (بخش ایران) 1342
  • افسانه سیمرغ 1344
  • امیرحمزه صاحبقران و مهتر نسیم عیار 1346
  • کلاغ ها 1347
  • زال و سیمرغ 1351
  • قصه گل قالى 1352
  • قصه کرم ابریشم 1352
  • نوروزها و بادبادکها 1353
  • کورش شاه 1353
  • وقتى که من بچه بودم 1353
  • زال و رودابه 1354
  • افسانه هاى آسیائى 1355
  • اگر مى‌توانستم 1361
  • آ اول الفباست 1365
  • کارخانه همه کاره 1368
  • از آب ها 1374
  • ملانصرالدین، امیر ارسلان، قصه هاى مثنوى، قلیه فیل و فنجان، در سازمان ملل.

سایر کوشش هاى هنرى:

  • عضو آسیفاى بین الملل از 1971 (1349)
  • عضو هیئت داوران فستیوال ها و جشنواره های ملی و بین المللی انیمیشن و تصویرسازی از 1351
  • موسس و مدرس اولین مدرسه انیمیشن ایران 1353
  • موسس و مدرس دانشکده انیمیشن (دانشگاه فارابى) 1356
  • بنیانگذار انجمن فیلمسازی انیمیشن ((آسیفا)) ایران: 1356
  • عضو هیئت مدیره انجمن جهانی فیلمسازان انیمیشن ((آسیفا)): 2000-1991
  • رئیس آسیفاى بین الملل از 2003 تا 2006

جوائز:

  • لوح افتخار آى بى بى واى ایران براى کتاب افسانه سیمرغ 1348
  • نشان بهترین کتاب سال یونسکوى ایران براى کتاب کلاغ ها 1349
  • نشان بهترین کتاب سال یونسکوى بین الملل (توکیو/ژاپن) براى کتاب کلاغ ها 1970
  • سیب طلائى بى ینال براتیسلاوا (چک تسلواکى) براى کتاب کلاغ ها 1971
  • جایزه براى مدارس فستیوال بین المللى فیلم آنسى (فرانسه) براى فیلم وظیفه اول 1971
  • جایزه کلودیت کپى فستیوال ملى فیلم بلژیک براى فیلم وظیفه اول 1971
  • نشان بهترین کتاب سال ((آى بى بى واى)) (شورای کتاب کودک ایران) براى کتاب وقتى که من بچه بودم 1354
  • دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم سان فرانسیسکو (آمریکا) براى فیلم تداعى 1975
  • جایزه بهترین سناریو فستیوال سالونیکى (یونان) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • لوح افتخار فستیوال بین المللى فیلم شیکاگو (آمریکا) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • جایزه نقره فستیوال بین المللى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • لوح سپاس فستیوال بین المللى فیلم قاهره (مصر) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • جایزه بهترین سناریو فستیوال بین المللى اوبرهاوزن (آلمان) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم پاریس (فرانسه) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه 1976
  • دیپلم افتخار فستیوال بین المللى فیلم جیفونى (ایتالیا) براى فیلم امیر حمزه دلدار و گور دلگیر 1978
  • دیپلم افتخار هانس کریستین آندرسن براى کوشش هاى عمرانه
  • لوح تقدیر نمایشگاه کتاب بولونیا (ایتالیا) براى کتاب آ اول الفباست 1987
  • جایزه ویژه هیات داوران جشنواره تهران براى فیلم ابر قدرت ها 1368
  • جایزه ویژه هیات داوران بى ینال بین المللى کتاب تهران براى کتاب ملا نصرالدین 1378
  • جایزه موزه ایلوستراسیون توکیو (ژاپن) براى کتاب ملا نصرالدین 2000
  • عنوان جواهر قرن (بیستم) از فستیوال بین المللى فیلم آنسى (فرانسه) براى فیلم دنیاى دیوانه دیوانه دیوانه
مشاهده آثار
نورالدین زرین‌کلک
سایر اعضا
آیدین آغداشلو
سرژ آواکیان
ایرج انواری
صادق بریرانی
مجید بلوچ
محمد بهرامی
خسرو بیات
صداقت جباری
بهزاد حاتم
محمد علی حدت
نورالدین زرین‌کلک
عباس سارنج
جلال شباهنگی
قباد شیوا
علی اکبر صادقی
کامران کاتوزیان
هوشنگ کاظمی
عباس کیارستمی
کیومرث کیاست
فرشید مثقالی
مهنوش مشیری
مرتضی ممیز
مینو واثقی
حامیان انجمن